Minimalisme en Menlyn 5/8

Gisteren keek ik een documentaire die me erg raakte Minimalisme: een documentaire over de belangrijke dingen. Het bracht een heel aantal mensen in beeld die in Amerika besloten om niet meer mee te gaan in het hele reclame-kopenkopen gebeuren. De media en de samenleving vertelt ons dat we bepaalde dingen nodig hebben, veel objecten zijn erg gewild omdat ze een statussymbool zijn. Je hebt je American Dream gehaald omdat je een salaris hebt met 6 nullen. Maakt dat gelukkig?  

Tot op een bepaalde grens draagt meer geld bij aan een gelukkiger leven, maar daar zit een grens op en dan resulteert meer en meer niet in het geluk dat je ermee denkt te kopen. Deel van de reden voor de consumptie is het feit dat mensen zo lang en zo hard werken zonder voldoening uit hun werk te halen, die voldoening willen ze dan vinden in alle dingen die ze kunnen kopen. De twee vrienden die een boek schreven over hun verandering naar een minimalistische levensstijl zijn niet echt tegen consumptie. Ze zijn tegen het feit dat de maatschappij en de reclame je dwingt dingen te kopen omdat het status geeft of in de mode is. De cruciale vraag die zij zich stellen wanneer ze iets kopen is: Geeft dit meer waarde aan mijn leven? 

Een goed voorbeeld zijn boeken, ikzelf kan een hele dag in een shopping center rondlopen en veel mooie spulletjes en kleren zien zonder echt te denken 'Oh dat moet ik gewoon hebben' maar laat me binnen in een boekenwinkel en ik heb erg veel moeite zonder iets buiten te komen. (Ook vandaag moet ik toegeven dat ik voor mezelf een klein kadootje kocht, Stoner is bijna uit dus ik heb een opvolger nodig!)

Dat boek gaat echter niet in mijn boekenkast verdwijnen als opvulling om mee uit te pakken, het is een verhaal waar ik ga van genieten, het gevoel van het papier waar ik van ga genieten, het zien van de rug in mijn kast en voor een halve seconde weer volledig terugkeren in die speciale wereld, waar ik van ga genieten. Dat boek heeft waarde voor mij en iemand anders kan misschien evenveel voldoening halen uit een nieuwe Samsung S8 "unbox your phon"e of wat is het allemaal als ik uit mijn hele boekenkast haal. Een dame stelde project 333 voor, hierbij ging ze 3 maanden proberen zich te kleden met slechts 33 kledingstukken, en wat bleek? De mensen rond haar merkten het niet, veel andere vrouwen proberen sindsdien ook de 333 challenge om te ervaren wat het voordeel is van een kleine kleerkast. Je hoeft je 's ochtends geen half uur af te vragen wat je gaat aandoen want elk kledingstuk in je kast is je favoriete stuk. (Iets wat veel jongens en mannen al heel lang weten volgens mij) Uit curiositeit telde ik het aantal kledingstukken die ik meebracht voor mijn 3 maanden hier. 34 zonder sokken en ondergoed, blijkbaar ben ik onbewust ook aan een project 333 begonnen. 

Het gaat ook over wonen, iets wat ik erg herken hier in Zuid-Afrika is de status die verbonden is met het huis waarin je woont. Het ultieme doel waar de meesten naar streven? Een huis dat gemakkelijk even groot is als 4 rijhuizen en superveel badkamers en slaapkamers heeft, terwijl er 1 gezin in woont. Ja het ziet er mooi uit, maar heb je er even veel aan? Ik vond het erg vreemd toen ik in juli in het huis van prof. Onyango kwam en ontdekte dat hij 5 slaapkamers had en 3 badkamers terwijl hij er op zijn eentje in woont.

In de docu tonen ze hoe een onderzoek uitwees dat mensen gemiddeld maar 40% van hun ruimte gebruiken en de andere % volstouwen met spullen. Dan komen er Tiny Houses in beeld, wat ben ik daar ondertussen verliefd op geworden! De documentairemakers vertellen hoe moeilijk het was om vele spullen weg te doen, maar hoe veel rust ze ervaren nu en hoeveel extra ze nu hebben om dingen te doen die ze leuk vinden. Ontspullen lijkt op het eerste zicht financieel moeilijk omdat je veel dingen niet "mag" kopen, maar het creëert net een enorme financiële vrijheid volgens de minimalisten. En dan hebben we het nog niet gehad over de ecologische voetafdruk die zoveel kleiner wordt als we meer aandacht besteden aan alles wat we kopen en weer zomaar weggooien.  

Zo komt Colin Wright in beeld, al 4 jaar is hij officieel quasi dakloos en verhuist van appartement naar appartement terwijl hij rondreist. Maar eigenlijk is hij niet "homeless" vertelt hij, eerder "homefull, hij heeft een thuis op vele plaatsen, gewoon niet op 1 locatie. Al zijn bezittingen kan hij meenemen in 2 sportzakken. Wat deed dat me erg denken aan Wisteria in Leuven, Ceulemansstraat Schelle, Tolhuisstraat Schelle, Kruishoevewijk Hemiksem. Ik dacht hier rust te vinden, 3 maanden op 1 plek wonen, ik kon het me bijna niet voorstellen. Geeft het me rust niet constant onderweg te zijn? Ja, ik besef nu des te harder hoeveel tijd er in België naar van hier naar daar lopen gaat, maar home is where the heart is, blijkt nog meer waar te zijn. Op die manier ben ik ook homefull en de spullen die ik naar overal meezeul bestaan uit niet veel meer dan een toiletzak en boeken. 

Uiteindelijk is hun boodschap "Love people and use things, because the opposite is never going to work out". Dat is natuurlijk erg waar, het enige wat ik mis hier zijn mijn lieve Belgische vrienden, familie en de vrijheid om rond te wandelen zonder je constant af te vragen wat de mensen rondom je denken. Dat deed me enorm hard beseffen wat onzekerheid en het constant beïnvloedbaar zijn door statussymbolen met een geest kan doen. Het verklaarde voor een stuk mijn eigen drang naar het opzoeken van rust in de natuurgebieden in de omgeving. Naast het feit dat ik gewoon erg hou van de natuur, kan ik hier een erg hoge nood voelen aan het vinden van plekken zonder mensen om mijn peace of mind terug te vinden. 

Vandaag echter nam Xolelwa, een medemasterstudente van TUT me mee naar Menlyn. Hét shoppingcenter van Pretoria. Het telt drie verdiepingen en is ongelooflijk desoriënterend, gelukkig staan er overal interactieve informatieborden waarop je de weg kan terugvinden. Ik ben geen shoppingcenterganger dus ik heb geen standaarden om mee te vergelijken maar Menlyn was heeeel erg groot. Een enorme flashback naar de beelden van doordraaiende mensen in shopping centers kwam op in mijn hoofd. Net zoals de fastfood en de blanke Afrikaners hier, doet hun organisatie van winkels in shopping centers me heel erg aan Amerika denken. Ik wist op voorhand dat geld voor mensen in het zuiden dikwijls veel belangrijker wordt geacht dan het belang wij eraan hechten in West-Europa. Dat komt natuurlijk ook deels voort uit een tijdperk waarin veel mensen niet genoeg geld hadden voor onderdak en eten. Maar het materialisme dat ik hier zie en het belang dat mensen hechten aan hun uiterlijk en facebookfoto's heeft me toch verrast en is in groot contrast met de mensen die je ziet op straat. Toch las ik op de website van De Morgen dat Zuid-Afrika één van de meest progressieve landen in Afrika is in het nemen van maatregelen voor het dichten van de kloof tussen arm en rijk. Ik vraag me af hoe ze dat dan wel doen. 

In Menlyn is er ook een cinema, we keken Spiderman. Jullie lezen het waarschijnlijk ook al, ik begin op een moment te komen dat de helft van mijn gedachten in het Engels gevormd worden.  Toch werd ik tijdens de film zo verrast dat ik tegen Xolelwa zei "Dat had ik niet zien aankomen" altijd grappig als ik te enthousiast nederlandse zinnen begin uit te kramen. Spiderman was beter dan verwacht. Ik heb is een keer Ironman gekeken, maar was waarschijnlijk niet in de goede stemming en deed toen alle marvelfilms af als te veel shooting te weinig inhoud. Spiderman heeft me mijn mening doen herbekijken, natuurlijk zal dat nooit het niveau van La Meglio Gioventu halen, maar welke film kan dat wel? Volgens mij heeft ook dat iets te maken met Less is more.