Rietvlei 27/8

Voor het eerst in mijn leven ging ik op "game drive" en "Lion tour" en dit dan nog wel in het grootste natuurgebied ter wereld dat zich in stedelijk gebied bevindt. Dat was een onvergetelijke ervaring die ik graag met jullie deel. Om 8u vertrok de game drive en nam een gids ons mee in een 4x4 met overdekt maar open achterstuk waar ik op de achterste rij naast een wat ouder 'Afrikaans' koppel zat. Voor ons zat een grote familie met zwarte huidskleur waarvan ik niet kan zeggen bij welke 'tribe' zij juist hoorden. Die talen lijken in mijn oren allemaal heel erg op elkaar. Het is nog mistig en eens we rijden verbazingwekkend koud bovenin met de wind in het gezicht, lang geleden dat ik me nog zo verkleumd tot op het bot heb gevoeld. Gelukkig maken de ontmoetingen dat meer dan de moeite waard.

Eerst komen we een kudde waterbokken tegen, ze staan wat te draaien en besluiten dan de weg voor ons over te lopen.

Wat verderop zien we ook 2 'Eland'. Een dier dat ik nog nooit op de BBC gezien had volgens mij en ik was eerst ook compleet in de war met de naam eland want 'Elk' die leven natuurlijk niet hier. Deze Eland zijn geweldig mooi, erg schuchter of "schuchtig in het Afrikaans" maar de grootste in de antilope-familie en ze dragen prachtige rechte hoorns.

Wanneer we de bocht omgaan zien we een neushoorn vlakbij de weg. Langzaam rijden we dichterbij en wanneer de gids uitleg begint te geven, komt de neushoorn naar ons toe gestapt. Hij herkent de stem van de gids met zijn bijzonder goede oren en denkt dat hij misschien iets te eten krijgt van hem. Erg imposant en steeds imposanter met elke stap hij dichterbij komt. Gelukkig is hij erg relaxed, dat kan je zien aan de oren volgens de gids, net zoals bij een kat, hond of paard dus eigenlijk. De vrouw naast me zegt "He is actually so ugly that he is beautiful"  en wat heeft ze daar gelijk in.

De 18 neushoorns in Rietvlei worden allen "onthoornd" om stropen voor de hoorn tegen te gaan en zo om de 4 a 5 jaar moet dat opnieuw gebeuren. Afgelopen jaar verloren ze ondanks deze maatregel toch nog een dier aan stropers, gelukkig hebben ze ook twee jongen die het tot nu erg goed doen.

Wanneer we verder rijden komen we bij de Otterbrug en daar legt de gids ons uit hoe het natuur reservaat ontstaan is met het bouwen van de Rietvlei dam door de familie Erasmus. Die familie bezat toen bijna al het land in dit gebied ten zuiden van Pretoria en besloot de dam te bouwen om in drinkwater te voorzien. Vandaag komt nog steeds een groot deel van het drinkwater van Pretoria uit dit gebied naar de stad. De vrouw naast mij neemt het woord over, de gids krijgt er voor de komende 5 minuten geen woord meer tussen. Ze vertelt hoe de familie Erasmus hier een kasteel bouwde dat ook in het Rietvlei gebied staat. Er is zelfs een griezelfilm gedraaid met het kasteel als spookhuis. De 'zwarte' familie luistert geboeid, onderbreekt haar met vragen en knikt 'aaah, oooh, amai amai'. Geweldig om de interactie te zien en de teleurstelling wanneer de mater familias verneemt dat de film niet in het Engels maar Afrikaans gesproken is, maar de beelden zouden wel spreken op zich en ze ging toch zeker eens die film opzoeken. Wederzijds respect en nieuwsgierigheid prenten zich met een nieuwe herinnering in mijn geheugen.

We rijden weer verder en de gids leidt ons naar een koppel slangenarenden. Ze zitten beiden in een boomtop op de uitkijk, erg mooie witte borst en een echte roofvogel blik. Met mijn nieuwe, maar ondertussen toch al goed ingewijde, verrekijker kan ik hen perfect zien. Blij om dat te delen laat ik mijn verrekijker rondgaan in de wagen. We draaien terug en zetten koers naar de vertrekplaats: de Coffeeshop. Op de weg terug vraag ik aan de gids om nog even een paar seconden te stoppen als deze twee naast de weg hoppen:

De gids begrijpt niet goed mijn dringend verzoek, Hoopoo's zijn hier erg algemeen en hij ziet er "wel dertig elke dag" maar voor mij blijft de hop erg speciaal. Hoewel ik hem hier al twee keer eerder zag, blijft het een vogel die ik lang bewonderd heb in mijn vogelboek maar nooit echt te zien kreeg. We zagen nu hoe de oudervogel het jong nog wat te eten gaf, wat toch wel een zeldzaam aspect toevoegde aan de waarneming volgens de gids.

We rijden verder en rijden langs een oude buffalo, de oudere mannetjes staan bekend om hun chagrijnig en best agressief gedrag maar deze staat rustig te kauwen en ons te bekijken.

Terug aangekomen bij de coffeeshop bestel ik met veel plezier een warme chocomelk, ik ben volledig bevrozen. Maar ik had gewoonweg niet verwacht dat het hier zo koud kon zijn. Ik had natuurlijk beter moeten weten, naar een open vlakte trekken op een ochtend met wolken, mist en veel wind.. Binnen opwarmen zat er niet echt in, want ze hebben hier wel airco maar geen verwarming, maar de chocomelk deed zijn werk en het zonnetje begon door de wolken te breken.

Wat zonnebaden en opwarmen later vertrek ik op "Lion tour". Deze keer neemt de andere gids ons mee en hij voert ons naar het afgesloten deel van het park waar ze 6 leeuwen hebben. Ze mogen niet rondlopen in het gehele gebied omdat dat niet veilig is als je mensen in hun eigen auto door het park laat rijden en je ook tours te voet en te paard inricht. Cheeta's en hyena's hebben ze echter wel gewoon in het gebied rondlopen maar die laten zich niet makkelijk zien en vallen niet aan. De gids vertelt ons dat leeuwen die echter niet van kleins af aan met mensen in contact zijn geweest mensen niet aanvallen. Ze zijn bang, hij heeft het een paar keer meegemaakt op trekking in het Krugerpark, als een wilde leeuw een mens ziet, neemt hij de benen evolutionair de meeste kans op overleven als je oog in oog staat met een wezen met speren. Die geschiedenis van 1000'en jaren is in hun instinct gekropen. 

De leeuwen die ze hier in rietvlei hebben zijn echter grootgebracht bij en door mensen. Voorbestemd om als huisdier of in een "Catwalk" park te dienen als entertainment, aaibare grote kat en daarna verkocht te worden aan mensen die wel graag eens een leeuw willen neerschieten om er dan mee te pronken als jacht trofee. Rietvlei kon deze dieren redden uit dat milieu en hen overkopen om hen nog een mooi leven te gunnen in plaats van de kogel. Ze hebben twee mannetjes die elk vergezeld zijn door 2 dames. Een groot gebied met een aantal verschillende soorten antilopes staat telkens ter beschikking van één van de twee groepen en wanneer de dieren gevoed worden, wordt er gewisseld. De dieren die net in het grote gebied hebben gezeten gaan het kleine in en andersom. Aangezien ze zijn opgegroeid bij mensen hebben ze nooit echt leren jagen en worden dus gevoed, voornamelijk met giften van nabij gelegen "game reserves" die een te grote antilope of zebra populatie hebben. Zaterdag kregen ze giraffe, die had in groenkloof zijn been gebroken en werd dan op die manier toch nog "nuttig" afgevoerd. Met zo'n maaltijd achter de kiezen lagen ze dus lekker in het zonnetje nog te verteren van gisteren toen we aankwamen. Prachtige beesten om te zien ook al gedragen ze zich als mijn katten, een blik is voldoende om je eraan te herinneren dat ze wel degelijk veel sterker zijn dan dat.

De gedachte dat ze al die ruimte hebben om in rond te lopen, maakt me blij ondanks hun tamme doen. Uiteraard gaan ze af en toe nog wel eens achter de antilopes aanzitten, maar omdat ze de benodigde skills missen, slagen ze bijna nooit. Het plezier hebben ze er echter wel aan. De gids geeft de benodigde uitleg over hun gedrag, waarom de leeuwinnen de prooien vangen en de mannen zogezegd zo lui zijn. Dat moet ik in hun plek toch even rechtzetten. Als de cubs opgroeien leert de moeder hen allemaal hoe te jagen, jongens en meisjes. Als de mannetjes manen beginnen te krijgen, na zo'n 3 jaar worden ze verstoten uit de groep door de leider. Mannetjes leeuwen zijn echter pas volwassen op een leeftijd van 8 jaar, de tussenliggende 5 jaar moeten ze dus zelf zien te overbruggen en dan moeten ze uiteraard voor zichzelf kunnen jagen. Eens ze dan hun eigen groep gevormd hebben, is het hun taak om 24/7 hun territorium te bewaken van andere jongere mannetjes, wat best uitputtend is gezien de gemiddelde leeuw slechts 11-12 jaar wordt. De vrouwtjes zijn al volwassen op 6 jaar en worden gemiddeld 16 jaar en kunnen natuurlijk altijd op hun man rekenen als het gaat om echt grote prooien. Eén welgemikte klap van de klauw is genoeg om de nek van een zebra te breken..

Na voldoende tijd voor foto's en vragen keren we weer terug door de driedubbele poort. Hongerig maar erg tevreden zet ik me aan hetzelfde tafeltje bij de coffeeshop en geniet van een lunch en een namiddag rustig lezen met gefluit van vogels op de achtergrond. Naast een paar mooie vogels komt ook deze marterachtige nog voorbij lopen.

Wanneer de gids van de game drive me van de coffeeshop terugbrengt naar de ingang van het park, kijkt hij verbaasd "Je bent hier nog?" Ik leg uit dat ik in Sunnyside verblijf en hij moet lachen, hij heeft Nature Conservation gestudeerd aan TUT en verbleef toen in de residentie tegenover de guesthouse, nam dus dezelfde bus als ik en begrijpt meteen waarom ik mijn dag liever daar op het terras met mooi uitzicht en zachte natuurgeluiden doorbracht.

Het moment dat misschien wel het meeste indruk op me maakte, was toen ik die ochtend door een ranger van de inkom naar de coffeeshop werd gebracht. Nog voor ik op tour vertrokken was kreeg ik een gevoel van de grootsheid van dit gebied, de uitgestrektheid zo dicht bij de stad. Een groep van zo'n 12 "zwarte wildebeesten" zette het op een lopen in de mist en passeerde een massa kauwende en starende buffalo's. De ranger vertelt me dat mensen vaak dan gaan zoeken naar waar de dieren van weg lopen, denken dat er vast een cheeta ofzo moet zijn te zien aan hun blinde koers op topsnelheid. Maar de beesten rennen gewoon, rennen de uitgestrektheid van Rietvlei tegemoet. 

Ik kan niet wachten om de uitgestrektheid van een park zoals het Kruger te zien of moet ik zeggen ervaren?