Tshaanda 14/7

Mokgadi, mijn begeleidster; prof. Onyango en ik

Tshaanda is een ruraal dorpje gelegen in het Vhembe district in provincie Limpopo en trotse eigenaar van een waterzuiveringsinstallatie met een ultrafiltratiemembraan. Voor mijn thesis werk ik mee aan een opvolgproject van deze installatie. Een lokaal bezoek mocht dan ook niet ontbreken in mijn verblijf hier. Na een tocht van 500 km op woensdag van Pretoria tot in Thohoyandou, reden we donderdag nog zo'n 60 km verder over gravel. Daar is de rode kleur van de aarde van Afrika waar ik al over gehoord had, wat mooi en ook... wat een stof! Met de 4x4 rijden we zo'n twee uur door groene bergen over een weg die aanvoelt alsof we over kasseien rijden maar dan heel erg grote en aangelegd door een prutser zonder waterpas. Maar of het de moeite was? Zeker en vast. 

Zuiveringsinstallatie

Het was enorm fijn om de installatie met eigen ogen te kunnen zien en een beetje feeling te krijgen met wat dat nu is "rural areas". De meeste dorpen zijn ondertussen al voorzien van elektriciteit, maar water blijft een issue. In Tshaanda gingen de vrouwen vroeger een steile helling elke dag naar beneden om in de vallei water te halen bij de bron die daar uit de berg komt. Later kwam er een pomp aangedreven door een dieselmotor die het water omhoog pompt naar een reservoir boven op de berg waar ook het dorp gelegen is. De kwaliteit van het water is echter slecht en de oorzaak van diarree. Daarom werd Tshaanda gekozen als dorp voor de installatie van de zuiverinsplant met een ultrafiltratiemembraan. Zo'n membraan zuivert het water van zwevende stoffen en micro-organismen.

Het doel van het project waar ik nu mee in ben gestapt is het ontwikkelen van een andere membraanmodule die even effectief is maar ook lokaal produceerbaar. Zo kan de plaatsing onafhankelijk worden van dure commercieel geproduceerde membraanmodules. Voor het nemen van waterstalen van de bron, dalen we af in de vallei en krijgen er een prachtig uitzicht te zien. Twee lokale dames bieden ons hun hulp aan met het dragen van de bidons naar boven. Zij kunnen dat.. 25 liter op hun hoofd balanceren en tegelijkertijd een steile helling vol stenen oplopen.. Ongelooflijk, respect.

Ik vind het moeilijk om me een leven daar in een dorp voor te stellen zo ver weg van de infrastructuur waar ik zo gewend aan ben. Er is zuiver water, maar als de diesel op is niet. Er zijn wel toiletten maar geen rioleringssysteem. Er is land met hopen dat ze zelf kunnen bewerken maar weinig regen en de winkel is ver... Er is wel een lagere school, maar geen middelbare..daarvoor moet je naar het dorp verderop en ook dat is ... ver.
Naast het feit dat ze van vele dingen verwijderd zijn, zijn ze ook heel dichtbij andere dingen. Het dorp en de mensen daar geven me een erg vredige indruk, het is er stil op het tsjilpen van vogels en gejoel van kinderen na. Het uitzicht is weids en het leven is er eenvoudig. De bewaker van de sleutel van de installatie is er niet, maar de buren gaan zijn huis binnen en geven hem ons. Sloten aan de huizen, dat hebben ze hier niet. De installatie moet wel op slot, maar dat is enkel tegen mensen die van verderweg komen om zulke nieuwe dingen te stelen. In het dorp kent iedereen elkaar en weet iedereen elkaar wonen, er zijn geen dieven hier.
Ik denk niet dat deze mensen een zorgeloos bestaan leiden, maar zij zijn hier geboren en opgegroeid met die verwijdering van dingen die in onze ogen zo broodnodig zijn. Zij leven daar zonder drukte van de stad, of de westerse samenleving, waarin alles steeds sneller gaat en mensen steeds meer dingen moeten. Zij maken zich niet druk over de nieuwste smartphone of de nieuwe trend in sneakers, zij zijn bereikbaar en hebben iets aan hun voeten. Zij maken zich niet druk over de mc donalds of KFC die zo ver weg is, vanavond eten ze zoete aardappelen uit de groentetuin. Zij brengen me terug naar de kern, naar datgene waarvoor elk mens geboren wordt en waarin we allen gelijk zijn, simpelweg leven.